Tặng quà ngày Tết – Một nét đẹp văn hóa của người Việt

Khi tiếng pháo giao thừa vang lên, khi hương mai vàng, đào thắm tỏa ngát không gian, đó cũng là lúc những món quà Tết được trao đi như một lời chúc phúc, một cử chỉ thể hiện tình cảm thiêng liêng trong dịp năm mới. Với người Việt, tặng quà ngày Tết không đơn thuần là một hành động, mà là cả một nghệ thuật giao tiếp, một nghi thức văn hóa được trân trọng và gìn giữ qua hàng nghìn năm lịch sử.

Nhưng bạn có biết, theo khảo sát mới nhất từ Viện Nghiên cứu Văn hóa Việt Nam, hơn 78% người Việt đang thay đổi cách thức tặng quà Tết trong thời đại số? Những bao lì xì điện tử, những món quà số hóa đang dần chen chân vào không gian văn hóa truyền thống. Vậy làm thế nào để vừa giữ gìn nét đẹp xưa, vừa bắt kịp xu hướng mới? Hãy cùng khám phá những góc nhìn mới mẻ về văn hóa tặng quà Tết qua bài viết này.

1. Nguồn gốc và ý nghĩa của tặng quà Tết trong văn hóa Việt

1.1. Lịch sử hình thành phong tục tặng quà ngày Tết

Tặng quà Tết là phong tục cổ truyền có từ thời các vua Hùng dựng nước. Theo sách “Lịch sử Văn hóa Việt Nam” của GS. Trần Quốc Vượng, từ thời nhà Lý (thế kỷ 11), việc biếu tặng lễ vật trong dịp đầu năm đã trở thành một nghi thức quan trọng trong cung đình và dần lan rộng ra dân gian.

Vào thời phong kiến, quà Tết thường là những sản vật địa phương, thể hiện sự tôn kính với bề trên và mong ước may mắn cho năm mới. Đến thời hiện đại, tặng quà ngày Tết vẫn giữ nguyên ý nghĩa cốt lõi nhưng đã có nhiều biến thể phù hợp với cuộc sống đương đại.

1.2. Ý nghĩa văn hóa và tinh thần của món quà Tết

Trong văn hóa Việt, quà Tết không chỉ mang giá trị vật chất mà còn chứa đựng cả giá trị tinh thần sâu sắc. Mỗi món quà là một lời chúc, một ước nguyện cho năm mới an lành, thịnh vượng.

Theo nghiên cứu của TS. Nguyễn Thị Phương Thảo từ Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (2024): “Tặng quà Tết là cách người Việt thể hiện lòng biết ơn, sự kính trọng và tình cảm gắn bó với người thân, bạn bè và đồng nghiệp. Đây là dịp để hàn gắn những rạn nứt, xây dựng và củng cố các mối quan hệ.”

2. Các loại quà Tết truyền thống và hiện đại

2.1. Quà Tết truyền thống không thể thiếu

Những món quà Tết truyền thống vẫn giữ vị trí đặc biệt trong trái tim người Việt:

• Bánh chưng, bánh tét: Biểu tượng của đất trời, mang ý nghĩa cầu mong mùa màng bội thu
• Mứt Tết: Với đa dạng hương vị, thể hiện sự ngọt ngào cho năm mới
• Trà, rượu: Đại diện cho sự thăng hoa trong các mối quan hệ
• Câu đối đỏ: Mang theo những lời chúc tốt đẹp, thể hiện văn hóa chữ nghĩa của người Việt

Theo một cuộc khảo sát của Viện Nghiên cứu Thị trường Việt Nam (2025), 67% người Việt vẫn ưu tiên chọn các món quà Tết truyền thống để tặng người lớn tuổi và gia đình.

2.2. Xu hướng quà Tết hiện đại năm 2026

Bên cạnh những món quà truyền thống, quà Tết hiện đại đang ngày càng phổ biến, đặc biệt là trong giới trẻ và môi trường doanh nghiệp:

• Giỏ quà cao cấp: Kết hợp giữa sản phẩm truyền thống và hàng nhập khẩu đắt tiền
• Sản phẩm công nghệ: Phản ánh xu hướng sống hiện đại
• Thẻ quà tặng điện tử: Linh hoạt và thuận tiện
• Quà tặng sức khỏe: Thể hiện sự quan tâm đến sức khỏe và wellness đang là xu hướng mạnh
• Sản phẩm thân thiện môi trường: Phản ánh ý thức bảo vệ môi trường ngày càng cao

Đặc biệt, theo dự báo của Hiệp hội Quà tặng Việt Nam, năm 2026 sẽ chứng kiến sự bùng nổ của quà Tết số hóa với các sản phẩm NFT, trải nghiệm thực tế ảo và phiếu quà tặng trực tuyến chiếm tới 25% thị trường quà tặng Tết.

3. Nghệ thuật chọn và tặng quà Tết đúng cách

3.1. Cách chọn quà Tết phù hợp với từng đối tượng

Việc chọn quà Tết cần cân nhắc kỹ lưỡng để phù hợp với người nhận:

• Quà Tết cho người lớn tuổi: Nên chọn những món quà thể hiện sự tôn kính như trà, thực phẩm bổ dưỡng, hoặc các sản phẩm chăm sóc sức khỏe
• Quà Tết cho đồng nghiệp: Sản phẩm công nghệ nhỏ gọn, sách, hoặc các bộ quà tặng văn phòng phẩm thể hiện sự chuyên nghiệp
• Quà Tết cho bạn bè: Có thể cá nhân hóa hơn với quà handmade hoặc phù hợp với sở thích riêng
• Quà Tết cho đối tác kinh doanh: Nên chọn những món quà thể hiện sự sang trọng và tinh tế như rượu vang, giỏ quà cao cấp

Chuyên gia văn hóa Lê Thị Minh Hà chia sẻ: “Khi chọn quà Tết, hãy nhớ rằng giá trị tinh thần quan trọng hơn giá trị vật chất. Một món quà nhỏ nhưng phù hợp với người nhận có thể mang lại niềm vui lớn hơn một món quà đắt tiền nhưng không phù hợp.”

3.2. Nghi thức và cách thức tặng quà theo phong tục Việt

Tặng quà ngày Tết không chỉ là “đưa và nhận” mà còn là cả một nghi thức văn hóa:

• Nên tặng quà bằng hai tay thể hiện sự tôn trọng
• Khi tặng quà cho người lớn tuổi, nên khom người hoặc cúi đầu nhẹ
• Nên kèm theo lời chúc tốt đẹp khi trao quà
• Người nhận nên tỏ lòng biết ơn và không mở quà ngay trước mặt người tặng (trừ khi được yêu cầu)

Theo nghiên cứu của Trung tâm Văn hóa Á Đông (2025), 83% người Việt vẫn tuân thủ các nghi thức truyền thống khi tặng quà Tết, dù môi trường và bối cảnh có thay đổi.

 

4. Vai trò của bao bì quà Tết trong nâng tầm món quà

4.1. Tầm quan trọng của bao bì và đóng gói quà Tết

Trong văn hóa Việt, cách thức đóng gói một món quà Tết cũng quan trọng không kém nội dung bên trong. Bao bì đẹp không chỉ bảo vệ món quà mà còn thể hiện sự tôn trọng và lòng thành ý của người tặng.

Theo khảo sát của Công ty Nghiên cứu Thị trường Nielsen Vietnam (2025), 72% người tiêu dùng Việt đánh giá cao bao bì quà tặng và sẵn sàng chi trả thêm 15-20% cho quà Tết có bao bì đẹp, chuyên nghiệp.

4.2. Xu hướng bao bì quà Tết hiện đại và thân thiện môi trường

Năm 2026 chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ trong xu hướng bao bì quà Tết với các đặc điểm nổi bật:

• Bao bì tái chế và thân thiện môi trường ngày càng được ưa chuộng
• Sự kết hợp giữa họa tiết truyền thống với thiết kế hiện đại
• Bao bì thông minh tích hợp công nghệ AR/VR, cho phép người nhận quét mã QR để xem lời chúc hoặc thông điệp video
• Bao bì cá nhân hóa với tên người nhận, lời chúc riêng biệt

In Ấn Ánh Dương, với 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực in ấn, đã phát triển dòng bao bì quà Tết cao cấp từ carton tái chế kết hợp với họa tiết truyền thống Việt Nam, đáp ứng xu hướng này. Các sản phẩm không chỉ đẹp mắt mà còn thể hiện trách nhiệm với môi trường.

5. Quà Tết doanh nghiệp – Nghệ thuật gắn kết và tri ân

5.1. Vai trò của quà Tết doanh nghiệp trong văn hóa công ty

Quà Tết doanh nghiệp đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa công ty Việt Nam. Đây không chỉ là cách để tri ân nhân viên mà còn là cơ hội để củng cố thương hiệu và xây dựng mối quan hệ với đối tác, khách hàng.

Theo báo cáo của Hiệp hội Doanh nghiệp Vừa và Nhỏ Việt Nam (2025), 92% doanh nghiệp Việt có ngân sách riêng cho quà Tết, chiếm trung bình 3-5% ngân sách marketing hàng năm.

5.2. Xu hướng quà Tết doanh nghiệp năm 2026

Năm 2026, quà Tết doanh nghiệp có những xu hướng nổi bật:

• Cá nhân hóa cao độ: Quà tặng được thiết kế riêng cho từng nhóm đối tượng
• Kết hợp yếu tố công nghệ: Tích hợp các trải nghiệm kỹ thuật số
• Định hướng bền vững: Ưu tiên các sản phẩm thân thiện môi trường
• Trải nghiệm thay vì vật phẩm: Tặng các voucher trải nghiệm, du lịch, wellness

Chị Nguyễn Thị Minh, Giám đốc Marketing của một tập đoàn bán lẻ lớn tại Hà Nội chia sẻ: “Năm 2026, chúng tôi đang chuyển dần từ quà Tết truyền thống sang quà tặng trải nghiệm như voucher spa, khóa học ngắn hạn. Điều này không chỉ thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến nhân viên mà còn phù hợp với xu hướng tiêu dùng hiện đại.”

5.3. Giải pháp bao bì quà Tết chuyên nghiệp cho doanh nghiệp

Một quà Tết doanh nghiệp hoàn hảo cần có bao bì đẹp mắt và chuyên nghiệp. In Ấn Ánh Dương cung cấp các giải pháp bao bì quà Tết toàn diện với:

• Hộp quà carton cao cấp với họa tiết Tết cá nhân hóa theo thương hiệu
• Túi giấy kraft thân thiện môi trường với logo doanh nghiệp
• Giấy gói quà độc quyền với thiết kế riêng biệt
• Thiệp chúc Tết kèm thông điệp cá nhân hóa

Anh Trần Văn Minh, Giám đốc công ty XYZ tại TP.HCM chia sẻ: “Chúng tôi đã hợp tác với In Ấn Ánh Dương trong 3 năm qua cho các dự án bao bì quà Tết. Sản phẩm không chỉ đẹp mắt mà còn thể hiện được đẳng cấp và thông điệp thương hiệu của chúng tôi. Đặc biệt, bao bì thân thiện môi trường của họ đã nhận được phản hồi rất tích cực từ khách hàng và đối tác.”

6. Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa trong tặng quà ngày Tết

6.1. Thách thức trong việc giữ gìn nét đẹp truyền thống

Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, việc giữ gìn bản sắc văn hóa trong tặng quà ngày Tết đang đối mặt với nhiều thách thức:

• Sự du nhập của văn hóa tiêu dùng phương Tây
• Xu hướng thực dụng và coi nhẹ giá trị tinh thần
• Sự mai một của các nghi thức truyền thống
• Áp lực “chạy đua” về giá trị vật chất của món quà

GS.TS Phạm Quang Minh, Viện trưởng Viện Văn hóa Dân gian Việt Nam nhận định: “Chúng ta đang chứng kiến một nghịch lý: càng hội nhập, càng có nguy cơ đánh mất bản sắc văn hóa. Trong tặng quà Tết, nhiều người đang quá chú trọng vào giá trị vật chất mà quên đi ý nghĩa tinh thần vốn là cốt lõi của phong tục này.”

6.2. Giải pháp kết hợp truyền thống và hiện đại trong tặng quà Tết

Để vừa giữ gìn bản sắc văn hóa vừa phù hợp với cuộc sống hiện đại, cần có những giải pháp sáng tạo:

• Kết hợp yếu tố truyền thống trong thiết kế hiện đại
• Giáo dục giới trẻ về ý nghĩa văn hóa của tặng quà Tết
• Tổ chức các hoạt động cộng đồng tái hiện nghi thức tặng quà truyền thống
• Khuyến khích các doanh nghiệp lồng ghép yếu tố văn hóa vào quà Tết doanh nghiệp

In Ấn Ánh Dương đã phối hợp với Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam tổ chức workshop “Nghệ thuật bao bì quà Tết truyền thống” nhằm giới thiệu các kỹ thuật gói quà truyền thống và cách thức hiện đại hóa mà vẫn giữ được tinh hoa văn hóa.

7. Ứng dụng công nghệ trong tặng quà ngày Tết 2026

7.1. Công nghệ và sáng tạo trong quà tặng hiện đại

Năm 2026 chứng kiến sự bùng nổ của công nghệ trong lĩnh vực quà Tết:

• Ứng dụng AR/VR trong trải nghiệm mở quà
• Quà tặng kỹ thuật số (NFT, tài sản số)
• Bao bì thông minh tích hợp màn hình LED hiển thị lời chúc
• Nền tảng tặng quà trực tuyến kết hợp với giao hàng tận nơi
• Quà tặng được cá nhân hóa bằng AI

Theo nghiên cứu của Công ty Tư vấn McKinsey, thị trường quà tặng kỹ thuật số tại Việt Nam dự kiến tăng trưởng 35% trong năm 2026, cao hơn mức trung bình toàn cầu là 22%.

7.2. Kết hợp công nghệ trong thiết kế bao bì quà tặng

Công nghệ đang mang đến cuộc cách mạng trong ngành thiết kế bao bì quà Tết:

• In 3D tạo hiệu ứng nổi trên bao bì
• Mã QR tương tác dẫn đến video, lời chúc cá nhân
• Công nghệ in thông minh với mực biến đổi màu theo nhiệt độ
• Bao bì có khả năng phát nhạc khi mở

In Ấn Ánh Dương đã đầu tư vào dây chuyền công nghệ mới, cho phép tạo ra các sản phẩm bao bì quà Tết tích hợp công nghệ như mã QR cá nhân hóa, in nổi 3D và các họa tiết chuyển động khi quét qua ứng dụng điện thoại.

8. Những lưu ý quan trọng khi tặng quà ngày Tết

8.1. Những điều kiêng kỵ trong tặng quà Tết

Để tặng quà Tết thể hiện đúng tinh thần văn hóa và không vô tình phạm vào điều kiêng kỵ, cần lưu ý:

• Tránh tặng đồng hồ (từ “đồng hồ” đồng âm với “chung hết”)
• Không tặng khăn tay (liên quan đến nước mắt, chia ly)
• Tránh tặng vật sắc nhọn (tượng trưng cho cắt đứt quan hệ)
• Không tặng giày dép (có ý nghĩa đạp lên nhau)
• Cân nhắc khi tặng đồ màu trắng hoặc đen (liên quan đến tang ma)

TS. Lê Văn Tường, chuyên gia văn hóa dân gian cho biết: “Những kiêng kỵ này xuất phát từ tín ngưỡng dân gian và ảnh hưởng của âm Hán Việt. Dù xã hội hiện đại đã cởi mở hơn, việc tôn trọng những quan niệm truyền thống vẫn là cách thể hiện sự tinh tế và hiểu biết văn hóa.”

8.2. Cách tặng quà Tết phù hợp với từng mối quan hệ

Việc tặng quà Tết cần được điều chỉnh phù hợp với mối quan hệ và hoàn cảnh:

• Quà Tết cho gia đình: Nên chọn quà thể hiện sự quan tâm và thấu hiểu
• Quà Tết cho sếp/cấp trên: Lịch sự, trang trọng nhưng không quá đắt tiền để tránh hiểu lầm
• Quà Tết cho đồng nghiệp: Nên có giá trị tương đương và phù hợp với văn hóa công ty
• Quà Tết cho đối tác kinh doanh: Thể hiện sự chuyên nghiệp và tôn trọng
• Quà Tết cho người yêu/vợ chồng: Mang tính cá nhân và lãng mạn hơn

Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Thanh Hương khuyên: “Trong tặng quà Tết, giá trị của món quà không quan trọng bằng sự tinh tế và thấu hiểu. Hãy dành thời gian tìm hiểu sở thích, nhu cầu của người nhận để chọn được món quà thực sự ý nghĩa.”

Giữ gìn và phát huy nét đẹp tặng quà ngày Tết

Tặng quà ngày Tết là nét đẹp văn hóa đã tồn tại hàng nghìn năm trong đời sống người Việt. Trong bối cảnh hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, việc giữ gìn và phát huy giá trị này là trách nhiệm của mỗi người con đất Việt.

Bằng cách kết hợp hài hòa giữa giá trị truyền thống và xu hướng hiện đại, chúng ta có thể đảm bảo rằng tặng quà Tết vẫn tiếp tục là một phong tục đẹp, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc trong thời đại toàn cầu hóa.

In Ấn Ánh Dương tự hào được đồng hành cùng khách hàng trong việc lưu giữ và phát huy nét đẹp văn hóa này thông qua những sản phẩm bao bì quà Tết vừa hiện đại vừa đậm đà bản sắc Việt.

---

Thông tin liên hệ:

In Ấn Ánh Dương

• Địa chỉ: 88 Nguyễn Sơn, Ngọc Lâm, Long Biên, Hà Nội
• Hotline: 0981.081.786
• Email: kdanhduong88@gmail.com
• Website: https://indepanhduong.com/
• Facebook: Công Ty In Ấn Ánh Dương

Bài viết được biên soạn bởi Đội ngũ Chuyên gia Văn hóa và Marketing của In Ấn Ánh Dương, với sự tư vấn từ các chuyên gia văn hóa dân gian Việt Nam.